Oplichters misleiden slachtoffers nu met gekloonde stemmen
Behalve oplichting via Whatsapp benaderen brutale cybercriminelen mensen nu ook per telefoon alsof ze familie van hen zijn. Hoe dat overtuigend klinkt? Via slimme software die hun stem vervormt klinken ze ineens heel bekend. Een (bijna) slachtoffer deed haar verhaal bij RTL Nieuws. Wees dus op je hoede en vertel het door.
Op een dag wordt Marion uit Enschede gebeld door iemand die beweert haar zoon te zijn en meldt dat hij iemand heeft doodgereden op de motor. De beller smeekt om hulp en stelt dat Marion de uitvaartkosten moet betalen om te voorkomen dat haar zoon wordt gearresteerd. Het blijkt echter een doortrapte poging tot oplichting te zijn, waarbij gebruik wordt gemaakt van een gekloonde stem. Dit nieuwe fenomeen van oplichting is recentelijk ook in Nederland opgedoken, zo waarschuwt de politie.
Dramatisch verhaal
Op de dag van het telefoontje, Hemelvaartsdag, nam Marion de anonieme oproep aan omdat ze dacht dat het bedrijf dat het zuurstofapparaat van haar overleden man wilde ophalen contact opnam. Aan de andere kant van de lijn hoorde ze haar zoon in paniek roepen dat “ze dood” was. Marion was geschokt en dacht meteen aan haar kleinkind, aangezien haar zoon zijn kind vaak meenam op de motor.
Ik hoorde mijn zoon in paniek roepen “dat ze dood was”
Slachtoffer Marion bij RTL Nieuws
De situatie werd nog verontrustender toen een vermeende Duitse politieagent zich voorstelde en het woonadres van Marion noemde. Hij beweerde dat Marions zoon betrokken was bij een dodelijk motorongeluk en dat de familie van het slachtoffer geen aangifte zou doen als de uitvaartkosten werden betaald. Marion, nog steeds in shock, vond het verdacht, maar de ‘agent’ drong erop aan dat ze niemand mocht bellen en enkele gegevens moest verstrekken om het onderzoek niet te verstoren.
Bijzondere wending
Marion, werkzaam in de thuiszorg, was radeloos over hoe ze het geld moest vinden. Ze vertrouwde er echter op dat ze dit met de familie zou oplossen. De oplichter nam het telefoonnummer van Marion op en beweerde dat ze later door de officier van justitie zou worden teruggebeld voor verdere instructies. Juist op dat moment stapte haar zoon de kamer binnen, tot grote verbazing én opluchting van zijn moeder die het telefoongesprek uiteraard direct verbrak.
Gezond wantrouwen
De politie waarschuwt voor deze vorm van oplichting, waarbij kunstmatige intelligentie wordt gebruikt om stemmen te klonen. Ze benadrukken dat geluid gemakkelijk te manipuleren is en dat we voorzichtig moeten zijn met alles wat digitaal tot ons komt. Helaas is het noodzakelijk een gezond wantrouwen te ontwikkelen en ook bij verdachte telefoontjes afstand te nemen. De politie adviseert in zulke gevallen terug te bellen naar het nummer dat bekend is. Verder kun je specifieke vragen stellen die alleen de echte bekende kan beantwoorden. Bij twijfel neem je het beste contact op met de juiste instanties.
Vriend-in-nood-fraude
Over het fenomeen Whatsapp-fraude kun je meer lezen op een speciale pagina van de landelijke politie. Over wat is het, hoe criminelen te werk gaan, en hoe je voorkomt dat jij of een familielid slachtoffer worden. En ook wat je kunt doen als dat toch is gebeurd. Veel daarvan komt overeen met wat je kunt doen bij misleidende telefoontjes.
€ 3.000 schade per slachtoffer
Whatsapp-fraude is de politie al langer een doorn in het oog. Eind vorig jaar werd er landelijk tussen de 320 tot 500 keer per maand melding of aangifte gedaan. Soms hebben deze slachtoffers de oplichtingstruc door, maar helaas wordt 60 procent nog steeds opgelicht. Gemiddeld maken de oplichters per slachtoffer € 3.000 buit — meer dan in voorgaande jaren. De slachtoffers zijn vaak vijftig jaar en ouder, maar ook jongere mensen krijgen ermee te maken.
Nieuw is dat het slachtoffer, dagen nadat ze het geld kwijt zijn geraakt, ineens een belletje krijgt van de fraudeafdeling van hun bank. Ze willen helpen het geld terug te halen, maar dan moet het slachtoffer wel even inloggen bij de bank. Het klinkt hoopvol, maar ook hier is de oplichter weer in actie! Het betreft nóg een poging geld buit te maken. Een bankmedewerker zal je nooit vragen in te loggen op je bankrekening en vertrouwelijke gegevens te delen.